Συνεδρίαση ΔΣ ΔΣΑ – Προτάσεις: Αμοιβές – Πειθαρχικά – Έμμισθοι – Εταιρείες

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ

 

Αθήνα, 30.01.2025

Θέμα: Συνεδρίαση ΔΣ ΔΣΑ – Διατύπωση προτάσεων επί του υπ’ αρ. 3 θέματος της ημερήσιας διάταξης: «Αναθεώρηση Κώδικα Δικηγόρων – Τροποποιήσεις – Συνέχεια διακοπείσας συνεδρίασης (Αμοιβές – Πειθαρχικά – Έμμισθοι – Εταιρείες – Οργάνωση Δικηγορικών Συλλόγων – Ασυμβίβαστα – Άσκηση)».

Σε συνέχεια των από 30.09.2024 προτάσεών μας επί της συζήτησης στο ΔΣ του ΔΣΑ σχετικά με την αναθεώρηση τριών ενοτήτων του Κώδικα Δικηγόρων (Α. Οργάνωση Δικηγορικών Συλλόγων, Β. Ασυμβίβαστα, Γ. Άσκηση, https://ne2021.gr/news/protaseis-dikigorikoi-syllogoi-asymvivasta-askisi/), επί των υπολοίπων ενοτήτων προτείνονται -επιγραμματικά- τα εξής:

Δ. Αμοιβές

1) Γραμμάτια Προκαταβολής Εισφορών (Παράρτημα Ι)

Προτείνεται η αντικατάσταση του Παραρτήματος Ι με την ολοκληρωμένη πρόταση νέου Παραρτήματος Ι που επεξεργαστήκαμε στο πλαίσιο της Επιτροπής του ΔΣΑ για την Αναπροσαρμογή των Γραμματίων, με την οποία εισηγούμαστε συνολική -αναλογική- αύξηση των δικηγορικών αμοιβών (μεγαλύτερη στα χαμηλότερα γραμμάτια, μεσαία στα μεσαία γραμμάτια, χαμηλότερη στα υψηλότερα γραμμάτια), που εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες έχουν παραμείνει στάσιμες.

2) Χρονοχρέωση (άρθρο 59)

α. Να διευκρινιστεί ότι ισχύει και για κάθε είδους επικοινωνίες, περιλαμβανομένων των νομικών συμβουλών μέσω διαδικτύου (επαγγελματική ιστοσελίδα δικηγόρου, email) καθώς και των συναντήσεων με τους εντολείς μέσω διαδικτυακών εφαρμογών (online meetings).

β. Να διευκρινιστεί ότι καταβάλλεται σε κάθε περίπτωση ελάχιστη αμοιβή (ίση με την ωριαία αμοιβή) για κάθε αρχικό ραντεβού (με φυσική παρουσία ή διαδικτυακά), η οποία μπορεί να συμψηφίζεται με τη συνολική αμοιβή του δικηγόρου εφόσον γίνει ανάθεση της υπόθεσης σε αυτόν.

3) Εργολαβικό δίκης (άρθρο 60)

α. Με την πεποίθηση ότι η εργασία που μπορεί να καταβάλλει ένας δικηγόρος δεν υπολείπεται αναγκαστικά της εργασίας που καταβάλλουν περισσότεροι του ενός δικηγόροι ενώ, συγχρόνως και αντιστρόφως, η διαφοροποίηση στο ύψος της ανώτατης επιτρεπόμενης αμοιβής ανάλογα με το αν την υπόθεση χειρίζεται ένας δικηγόρος (20%) ή περισσότεροι του ενός (30%), προτείνεται η γενική καθιέρωση – επέκταση της ανώτατης επιτρεπόμενης αμοιβής στο 30% του αντικειμένου της δίκης, ανεξαρτήτως του αν συμπράττουν περισσότεροι του ενός δικηγόροι.

β. Για την προστασία του δικηγόρου από κακόπιστους εντολείς που μετά τη θετική έκβαση της δίκης δυστροπούν στην καταβολή της συμφωνηθείσας αμοιβής, προτείνεται η πρόβλεψη κοινοποίησης του εργολαβικού δίκης στον αντίδικο και η είσπραξη της ανωτέρω αμοιβής απευθείας από αυτόν.

γ. Προς αποφυγή συγχύσεων σχετικά με το δικαίωμα και τη δυνατότητα είσπραξης της αμοιβής από το δικηγόρο είτε στην περίπτωση ανατροπής της τελεσιδικίας μιας απόφασης μετά από άσκηση αναίρεσης είτε, αντιστρόφως, στην περίπτωση που μια πρωτόδικη απόφαση κηρύσσεται προσωρινώς εκτελεστή, προκειμένου να ταυτίζεται ο χρόνος είσπραξης της αμοιβής του δικηγόρου με τον πραγματικό χρόνο δικαστικής ικανοποίησης του εντολέα του, αντί της σύνδεσης του εργολαβικού δίκης με την «τελεσιδικία» της δίκης να προβλεφθεί η σύνδεσή του με την «εκτελεστότητα» της απόφασης.

Ε. Πειθαρχικά

1) Για την εμβάθυνση της ανεξαρτησίας των Πειθαρχικών Συμβουλίων σε συνδυασμό με την επιτάχυνση της λειτουργίας τους, προτείνονται συνδυαστικά τα εξής:

α. Όλα τα μέλη των Πειθαρχικών Συμβουλίων να ορίζονται μετά από κλήρωση, κατόπιν αίτησης των ίδιων των ενδιαφερομένων συναδέλφων.

β. Πρόβλεψη αποζημίωσης για τα μέλη των Πειθαρχικών Συμβουλίων, ανά εκδιδόμενη απόφαση.

γ. Αυτοδίκαιη αντικατάσταση μέλους Πειθαρχικού Συμβουλίου, το οποίο αδικαιολόγητα απουσιάζει για τρεις (3) συνεχόμενες συνεδριάσεις.

δ. Ρητή πρόβλεψη ότι η μη τήρηση των προθεσμιών που ορίζει το Πειθαρχικό Δίκαιο για οποιαδήποτε ενέργεια των Πειθαρχικών Οργάνων συνιστά per se βαρύ πειθαρχικό παράπτωμα.

2) Για την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων ολίγων «συναδέλφων» που αμαυρώνουν ολόκληρο το δικηγορικό σώμα, προτείνεται η αποσαφήνιση της δυνατότητας επιβολής οριστικής παύσης από το δικηγορικό λειτούργημα, όταν ο διωκόμενος:

α) διαπράττει πειθαρχικό παράπτωμα τόσο βαρύ ώστε αυτό να συνεπάγεται την απαξίωση του δικηγορικού λειτουργήματος στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας ή/και την κοινωνική στοχοποίηση συλλήβδην του δικηγορικού σώματος.

β) δείχνει ότι δεν έχει συναίσθηση των βασικών υποχρεώσεών του ως δικηγόρου, υιοθετώντας συμπεριφορές απολύτως ασυμβίβαστες με την ίδια την ιδιότητα του δικηγόρου.

γ) διαπράττει, κατ’ επανάληψη, ομοίου ή διαφορετικού περιεχομένου βαρέα πειθαρχικά παραπτώματα.

δ) διαπράττει νέα βαρέα πειθαρχικά παραπτώματα, ενώ έχει ήδη τιμωρηθεί για προηγούμενα βαρέα πειθαρχικά παραπτώματα με πειθαρχική ποινή προσωρινής παύσης (ακόμα και μικρότερης των έξι μηνών, και χωρίς το χρονικό περιορισμό της τελευταίας τριετίας,μετά την κατάργηση της περίπτωσης γ΄ του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 142 του Κώδικα Δικηγόρων).

ε) έχει πολλαπλές προηγούμενες πειθαρχικές καταδίκες σε ηπιότερες πειθαρχικές ποινές και παρόλα αυτά συνεχίζει ακάθεκτος τη διάπραξη βαρέων πειθαρχικών παραπτωμάτων.

στ) εμφανίζεται ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου αμετανόητος για τις πράξεις του, αρνούμενος να αποκαταστήσει τη βλάβη που προκάλεσε στους τρίτους ή στο ίδιο το δικηγορικό λειτούργημα.

ζ) έχει αποδείξει με τη συνολική του στάση ότι οποιαδήποτε ηπιότερη πειθαρχική ποινή, ακόμα και η μέγιστη προβλεπόμενη προσωρινή παύση των δώδεκα μηνών (άρθρο 142 παρ. 1 εδ. α΄ του Κώδικα Δικηγόρων), δεν θα τον αποτρέψει από τη διάπραξη νέων βαρέων πειθαρχικών παραπτωμάτων.

ΣΤ. Έμμισθοι

1) Πρόσληψη Εμμίσθων Δικηγόρων στο δημόσιο τομέα (άρθρο 43)

α. Για τη διασφάλιση των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας στις προσλήψεις δικηγόρων στο δημόσιο τομέα, προτείνεται η καθιέρωση προσταδίου ελέγχου νομιμότητας των προκηρύξεων από επιτροπή του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου, η οποία θα επιστρέφει στο φορέα τυχόν προκηρύξεις που περιέχουν αντισυνταγματικές, «φωτογραφικές» ή άλλες παράνομες διατάξεις.

β. Για τη διασφάλιση των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας και στις προαγωγές δικηγόρων στο δημόσιο τομέα, προτείνεται η επέκταση της αρμοδιότητας των οικείων επιτροπών προσλήψεων και στις επιλογές προϊσταμένων των νομικών υπηρεσιών του δημοσίου τομέα.

γ. Λαμβανομένου υπόψη ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που ορίζονται στις επιτροπές προσλήψεων συχνά αναγκάζονται να αφιερώνουν εξίσου αν όχι περισσότερο χρόνο στις σχετικές διαδικασίες απ’ όσο στην άσκηση συνδικαλιστικού και διοικητικού έργου για το οποίο εκλέγονται, προτείνεται η πρόβλεψη και αναπληρωματικών μελών (δικηγόροι του οικείου Συλλόγου), τα οποία θα ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, μετά από γνώμη των τακτικών μελών.

2) Λήξη της Έμμισθης Εντολής – Αποζημίωση (Άρθρο 46)

Προτείνεται η επαναφορά της αποζημίωσης που δικαιούται ο Δικηγόρος λόγω λήξης της έμμισθης εντολής (πλην της οικειοθελούς αποχώρησης) στα προ του 2013 επίπεδα.

3) Προτείνεται η επανακατοχύρωση των ελάχιστων αμοιβών των Εμμίσθων Δικηγόρων στον Ιδιωτικό Τομέα με κατώτατα όρια, σε μηνιαία βάση, για απασχόληση έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως:

α) 1.100 ευρώ (+ΦΠΑ) για τους Δικηγόρους παρά Πρωτοδίκαις μέχρι τρία έτη,

β) 1.300 ευρώ (+ΦΠΑ) για τους Δικηγόρους παρά Πρωτοδίκαις άνω των τριών ετών,

γ) 1.500 ευρώ (+ΦΠΑ) για τους Δικηγόρους παρ’ Εφέταις,

δ) 1.800 ευρώ (+ΦΠΑ) για τους Δικηγόρους παρ’ Αρείω Πάγω.

Οι αμοιβές αυτές να μπορούν να αυξάνονται με ΚΥΑ των Υπουργών Δικαιοσύνης και Οικονομικών.

4) Προτείνεται η ρητή κατοχύρωση στον Κώδικα Δικηγόρων ότι η παροχή υπηρεσιών από δικηγόρο στο δικηγορικό γραφείο άλλου δικηγόρου / δικηγορικής εταιρείας συνιστά έμμισθη εντολή με πάγια αντιμισθία, με περιορισμό του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 48 του Κώδικα Δικηγόρων «Παροχή υπηρεσιών προς δικηγόρους και δικηγορικές εταιρείες» αποκλειστικά στις πάγιες εξωτερικές συνεργασίες (αντιστροφή βάρους απόδειξης – εν αμφιβολία τεκμήριο υπέρ της έμμισθης εντολής).

Ζ. Εταιρείες

Για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση του καθεστώτος των Δικηγορικών Εταιρειών, προτείνεται η υιοθέτηση των προτάσεων του ΣΔΕΕ, όπως κατατέθηκαν στην Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Ελλάδος, οι οποίες αφορούν ειδικότερα στην πρόβλεψη μη σύγχυσης όχι μόνο της επωνυμίας αλλά και του διακριτικού τίτλου Δικηγορικής Εταιρείας με διακριτικά γνωρίσματα άλλων φορέων, στη δυνατότητα διανομής κερδών και σε συνεργάτες δικηγόρους καθώς και στην πρόβλεψη της δυνατότητας αφενός συνένωσης δύο ή περισσότερων Δικηγορικών Εταιρειών και αφετέρου διάσπασης της Δικηγορικής Εταιρείας σε περίπτωση διαφωνίας των εταίρων της με ισχύ καθολικής διαδοχής στα πρότυπα που ισχύουν και για τις υπόλοιπες εταιρείες.

 

Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΜΟΙΒΩΝ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΕΛΛΗΣ – ΛΑΓΟΥΜΙΔΗΣ

Η ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΕΜΜΙΣΘΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ
ΑΝΔΡΙΑΝΗ (ΑΡΙΑΝΝΑ) ΚΟΝΤΟΔΗΜΑ-ΡΑΥΤΟΓΙΑΝΝΗ

Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ, ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ – ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ
ΓΑΒΡΙΗΛ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΝΕΩΝ & ΑΣΚΟΥΜΕΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΝΤΖΟΥΤΣΟΣ